Zeeuwminnetje

Een Zeeuwse sage: Zeeuwminnetje

Op een warme nazomerdag in september 2020 werd ik op een intrigerend kunstwerk op Facebook gewezen: een krachtige zwart-witte zeemeermin met een Zeeuws kapje. De tekening was van Jan-Willem Hament, vooral bekend van zijn iconische Zeeuwse figuren Leuntje en Marien. Ik was op slag verliefd. Op de Zeeuwse zeemeermin, dan. Dat is wat Jan-Willems tekeningen met je doen.

Wie mij op de Zeeuwse zeemeermin wees? Anthoni Fierloos, eigenaar van boekhandels Het Paard van Troje en De Koperen Tuin in Goes. Een week ervoor had ik, tijdens National Bookstoreday, een aantal lezingen in De Koperen Tuin gegeven over Meerminnen verdrinken niet. Als je in dat historische verhaal duikt kom je meerminnen in alle lagen van het boek tegen.

Jan-Willems uitzicht

Een uitnodiging in het zeemeerminnenhuisje van Wemeldinge

Jan-Willem Hament was op dat moment bijna dagelijks bezig met het creëren van prachtige Zeeuwse zeemeerminnen. Hij deed dit vanuit zijn gloednieuwe atelier: het zeemeerminnenhuisje in Wemeldinge, geïnspireerd door het uitzicht op de zeemeermin van Wemeldinge en de woeste golven van de Oosterschelde.

In oktober 2020 nodigde hij me persoonlijk uit in zijn nieuwe atelier om me een zeefdruk van ‘Een blikje zeemeerminnen’ te overhandigen. Gewapend met pen en papier bezocht ik Hament om hem te interviewen voor deze website.

Bij binnenkomst in zijn atelier werd ik overweldigd door de overvloed aan ingelijste Zeeuwse meerminnen. Overal waar ik keek, schitterden Zeeuwse zeemeerminnen in spierwitte lijstjes aan de muren. Jan-Willem toonde me zijn ‘Vissoepje’, een soepkom met een Zeeuws zeemeerminnetje erin. Hij toonde me zijn ‘Meerminnen cocktail’. ‘Meerminnen sushi’. ‘Meerminnen harpje’. Het raakte mijn zeemeerminnenhart diep.

Ik interviewde Hament, en we deelden meer dan alleen kunst. Hij vertelde over zijn opvoeding, zijn pad naar het kunstenaarschap, zijn inspiraties en passies. En ik deed hetzelfde. Het klikte. Het voelde goed.

Een Zeeuwse samenwerking

Toen zei ik opeens: ‘Er borrelt een verhaal op. Over een bekende Zeeuwse sage. Over een eigengereide dame. Ze heet Zeeuwminnetje.’
Jan-Willem grijnsde. ‘Mooi. Ik voel het ook. Weet je wat? Als jij haar verhaal nou opschrijft, dan teken ik het.’

Het voelde als het begin van iets moois. En dat was het ook.

Terwijl ik naar huis reed, draaiden mijn gedachten overuren. Mijn hoofd vulde zich met zinnen en woorden, met het verhaal van Zeeuwminnetje. Het was anders dan alles wat ik eerder had geschreven. Het verhaal zong, de woorden dansten. Over zout zeewater, over de Oosterschelde, over pracht en praal onder water, over de geboorte van een Zeeuwse legende.

Het eerste deel van het verhaal stond al na een paar dagen op papier. Ik riep de hulp in van proeflezers uit mijn netwerk, want deze schrijfstijl was nieuw voor me. Ik ontving al snel feedback en herschreef het verhaal. Ik schaafde en schrapte. En dat keer op keer.

Nog geen twee maanden later zat ik weer in het zeemeerminnenhuisje in Wemeldinge. Ik las Zeeuwminnetje voor aan Jan-Willem. Terwijl ik vertelde, maakte hij schetsen. En bij de laatste zin stond Zeeuwminnetje op papier.

‘Dit is ze,’ zei hij.
‘Ja, dit is ze,’ beaamde ik.

Ik herschreef het verhaal nog een paar keer, terwijl Jan-Willem onvermoeibaar doorging met tekenen. En toen was het tijd om contact op te nemen met de man die ons had samengebracht: Antoni Fierloos. We waren het er al snel over eens: Zeeuwminnetje hoorde thuis bij hem. Een echte Zeeuwse uitgever.

Zeeuwse sage

Meerminnen verdrinken écht niet

Maar toen kwam corona. En een enge diagnose. Hodgkin. Lymfeklierkanker. En opeens waren totaal andere dingen belangrijk. Maar deze meermin verloor haar haren, niet haar staart. Want meerminnen verdrinken niet. Om deze moeilijke periode door te komen, begon ik op lichte en humoristische toon te bloggen over mijn avonturen als kankerpatiënt. Deze verhalen verschenen in de verhalenbundel Bijna iedereen heeft kanker. En het gelijknamige blog kwam er ook. Het boek moest er komen. Het blog ook.

Zeeuwminnetje wachtte rustig af. Op de bodem van de Oosterschelde had ze alle tijd. Meerminnen hebben geduld. Maar Zeeuwse zeemeerminnen iets minder. Ze kon niet wachten tot haar tijd zou komen.

Zeeuwminnetje: de geboorte van een Zeeuwse sage

Binnenkort is het zover. Zeeuwminnetje komt boven water in de Boekenweek van 2024. We zullen haar presenteren in boekhandel De Koperen Tuin in Goes, waar Jan-Willem een unieke Hament-tekening zal maken in jouw eigen exemplaar. En als jij dat wilt zal ik er ook mijn handtekening in zetten. (Vooruit 😉 ). We zullen nog meer boekhandels bezoeken tijdens de Boekenweek. Houd saskiamaaskant.nl in de gaten voor meer informatie!

*De Zeeuwse strijdkreet ‘Luctor et Emergo’ (Ik worstel en kom boven) staat symbool voor de Zeeuwse veerkracht tegenover het water. En voor de kracht van de nuchtere Zeeuw, die een vechter is. Hoewel de kreet oorspronkelijk werd gebruikt in de strijd tegen de Spanjaarden, staat het nu voor strijdlust en moed.

Over Saskia Maaskant

SASKIA MAASKANT (1981) is auteur, columnist, blogger en spreker. Ze groeide op in mosselvissersdorp Bruinisse en woonde daar tot haar 27ste. Ze lust mosselen gekookt, gebakken, gegratineerd en in het zuur. Haar vierde jeugdroman 'Meerminnen verdrinken niet' (2020) werd genomineerd voor de Archeon Thea Beckmanprijs 2021.

2 gedachten over “Een Zeeuwse sage: Zeeuwminnetje

  1. Beste Saskia,

    Onlang het boek: Meerminnen verdrinken niet, meegenomen uit de bibliotheek. Ik heb het boek met heel veel plezier gelezen! Een stuk geschiedenis van ons eigen eiland. Ik ben lang weggeweest uit Zeeland. In 2013 ben ik terug in Zeeland komen wonen. Ik ben opgevoed met het Zeeuwse dialect en herken dus meteen de Zeeuwse woorden. Bedacht me ook dat als mijn grootouders nog hadden geleefd ( echt onmogelijk want zij zijn net voor 1900 geboren), ik aan ze had kunnen vragen wat zij nog weten van de Stormramp. In die tijd woonde de familie van der Wekken in Capelle, bij Ouwerkerk
    Zeeland heeft een rijke geschiedenis en wat fijn dat jij door middel van dit boek, daaraan bijgedragen hebt! En ook nog eens een heel leuk boek om te lezen.

    Met vriendelijke groet,
    Corina

    1. Beste Corina,

      Wat fijn om jouw reactie op Meerminnen hier terug te lezen. Zo mooi dat je herkenning ervoer. Zeker, Zeeland heeft een heel rijke geschiedenis en ik ben best wel trots dat jij vindt dat ik daaraan bijdraag met dit boek.
      Mag ik je aanraden om ‘Zeeuwminnetje’ ook eens ter hand te nemen? Hoewel op een totaal andere manier zit hier Zeeuws cultureel erfgoed, het dialect én een bekende Zeeuwse sage in verweven…

      Liefs, Saskia

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *